Wybór kierunku studiów i uczelni wyższej to jedna z najważniejszych decyzji na starcie dorosłego życia. Nic dziwnego, że w głowie pojawia się tysiąc pytań: „Czy jestem typowym humanistą, czy raczej ścisłowcem?”, „Czy dam sobie radę na politechnice?”, „Czy studia filologiczne dadzą mi pracę?”. Dodatkowo dochodzi presja czasu – matura, rekrutacja, porównywanie się z rówieśnikami. W tym artykule krok po kroku przyjrzymy się różnicom między „typem humanistycznym” a „ścisłym”, pokażemy też, że wiele osób jest gdzieś pomiędzy tymi skrajnościami. Zobaczysz, jak przełożyć swój sposób myślenia na wybór profilu w liceum lub technikum, a później – na konkretny kierunek studiów i uczelnię wyższą. Znajdziesz tu też przykłady kierunków dla każdego typu oraz podpowiedzi, gdzie szukać pogłębionych informacji o zawodach i studiach.
Zanim przejdziemy do opisu profili, spróbuj odpowiedzieć sobie szczerze na kilka krótkich pytań. Nie chodzi o naukowy test psychologiczny, ale o szybkie „lustro” pokazujące, w którą stronę naturalnie Cię ciągnie:
Jeśli większość Twoich odpowiedzi wskazuje na teksty, ludzi, języki, emocje i interpretację – możesz mieć silny profil humanistyczny. Jeśli dominują liczby, logika, modele, technologie i eksperymenty – bliżej Ci do profilu ścisłego. A jeśli odpowiadasz „to zależy” albo połowa na pół – najprawdopodobniej jesteś gdzieś pomiędzy, co wcale nie jest gorsze. Wręcz przeciwnie: takie połączenie bywa ogromnym atutem na rynku pracy i przy wyborze kierunku studiów.
Profil humanistyczny najczęściej kojarzy się z zamiłowaniem do słowa, ludzi i kultury. Osoby o takim sposobie myślenia zwykle:
Nie oznacza to, że humanista „nie umie” matematyki. Raczej jego sposób myślenia opiera się na skojarzeniach, szerokim kontekście, rozumieniu sensu niż na abstrakcyjnych rachunkach. Humanista łatwiej „czuje” słowa niż liczby – ale jeśli sytuacja go do tego zmotywuje, jest w stanie opanować też umiejętności ścisłe na przyzwoitym poziomie.
Jeśli rozpoznajesz u siebie wiele cech „humanisty”, przy wyborze kierunku studiów i uczelni wyższej możesz zwrócić uwagę na takie kierunki jak:
Każdy z tych kierunków może być realizowany na różnych typach uczelni wyższych (uniwersytety, uczelnie niepubliczne, uczelnie specjalistyczne). Warto więc nie tylko określić swój profil jako „humanistyczny”, ale też porównać programy studiów, praktyki i możliwości rozwoju na poszczególnych uczelniach.
„Ścisłowiec” to osoba, którą często fascynują liczby, logika, mechanizmy działania świata. Zwykle:
Wyobrażanie sobie ścisłowca jako osoby „bez wyobraźni” lub „bez wrażliwości” to stereotyp. Bardzo często są to ludzie niezwykle kreatywni – tyle że ich kreatywność przejawia się w wymyślaniu nowych algorytmów, urządzeń, modeli badawczych, a niekoniecznie w pisaniu wierszy. Profil ścisły bywa też bardzo różny: inaczej myśli inżynier budownictwa, inaczej biolog molekularny czy analityk danych.
Jeżeli na lekcjach najchętniej widzisz się w sali od fizyki, matematyki, informatyki czy chemii, możesz bliżej przyjrzeć się takim kierunkom studiów jak:
Większość kierunków ścisłych realizowanych jest na politechnikach i wydziałach ścisłych uniwersytetów. Przy wyborze uczelni wyższej warto sprawdzić nie tylko ranking, ale też zaplecze laboratoryjne, współpracę z firmami oraz możliwość odbywania praktyk i staży.
Bardzo wiele osób nie czuje się ani „typowym humanistą”, ani „czystym ścisłowcem”. Lubisz języki, ale ciągnie Cię też do ekonomii i Excela? Pisałbyś teksty, ale wciąga Cię analiza danych? Fascynuje Cię psychologia człowieka, a jednocześnie nie odstraszają Cię statystyka i badania? To właśnie profil mieszany – połączenie cech humanistycznych i ścisłych.
Osoby „pomiędzy”:
To właśnie profil mieszany szczególnie dobrze pasuje do wielu nowoczesnych kierunków studiów, które łączą różne dziedziny wiedzy. W praktyce rynek pracy bardzo ceni takie połączenia, bo mało który zawód da się dziś zamknąć tylko w „klatce humanistycznej” albo „ścisłej”.
Jeśli czujesz, że Twoje zainteresowania „rozciągają się” między przedmiotami humanistycznymi i ścisłymi, możesz rozważyć kierunki hybrydowe, takie jak:
Takie kierunki często wymagają od kandydatów zarówno kompetencji „miękkich” (komunikacja, praca w zespole, empatia), jak i „twardych” (logiczne myślenie, analiza danych, podstawy statystyki czy matematyki). Warto o tym pamiętać, planując profil w szkole średniej oraz przygotowanie do matury.
Zanim wybierzesz uczelnię wyższą i kierunek studiów, najpierw stajesz przed decyzją: jaki profil klasy w liceum lub technikum? Humanistyczny, matematyczno-fizyczny, biologiczno-chemiczny, językowy, a może techniczny? Tu również znajomość swojego sposobu myślenia bardzo pomaga.
Rozważ:
Taki wybór będzie naturalnym przygotowaniem do studiów typu prawo, dziennikarstwo, psychologia, filologie, kierunki społeczne. Warto jednak nie całkiem odpuszczać matematyki – nawet jeśli zdajesz ją na poziomie podstawowym, przyda Ci się „oswojenie” z liczbami.
Weź pod uwagę:
Taki wybór otwiera drogę na politechniki, wydziały ścisłe, medyczne czy przyrodnicze. Pamiętaj jednak, że nawet na studiach technicznych przyda Ci się umiejętność pisania raportów, prezentacji, współpracy w grupie – czyli elementy kojarzone z „humanem”.
Możesz:
Najważniejsze, by nie zamykać sobie drzwi przed kierunkami studiów, które naprawdę Cię interesują. Dlatego tak istotne jest wcześniejsze sprawdzenie wymagań rekrutacyjnych na różnych uczelniach wyższych.
Sam profil humanistyczny lub ścisły to dopiero punkt wyjścia. Przy wyborze konkretnego kierunku studiów warto zadać sobie kilka dodatkowych pytań:
Twój sposób myślenia – humanistyczny, ścisły lub mieszany – będzie wpływał na to, jak odnajdziesz się na konkretnych studiach. Przykładowo:
Dlatego warto spojrzeć na program studiów: ile jest matematyki, ile przedmiotów teoretycznych, ile praktyki, ile pracy projektowej? Odpowiedź pomoże ocenić, czy dany kierunek studiów jest dopasowany do Twojego profilu i stylu uczenia się.
Nawet najlepsze rozpoznanie swojego profilu nie zastąpi rzetelnych informacji o konkretnych kierunkach studiów i uczelniach wyższych. Warto korzystać z:
Jeśli chcesz krok po kroku przeanalizować różne możliwości, porównać profile, zawody i studia, zajrzyj do kategorii „Jak wybrać kierunek studiów?” na studiowac.pl. Znajdziesz tam poradniki o wyborze uczelni wyższej, opisy kierunków i praktyczne wskazówki, jak dopasować studia do siebie, a nie odwrotnie.
Podział na „humanów” i „ścisłowców” bywa przydatny przy pierwszym porządkowaniu myśli, ale w rzeczywistości coraz więcej osób łączy różne obszary. Przykłady?
Na wielu uczelniach wyższych masz możliwość:
Dlatego nie musisz bać się, że wybór profilu w liceum lub jednego kierunku studiów na zawsze „zamknie” Ci drogę do innych dziedzin. Kluczowe jest świadome łączenie swoich mocnych stron z tym, czego wymaga rynek pracy – i systematyczne rozwijanie kompetencji także poza programem studiów.
Określenie, czy jesteś bardziej „humanem”, „ścisłowcem” czy „kimś pomiędzy”, pomaga uporządkować myślenie o przyszłości, ale nie powinno stać się sztywną etykietką. Sposób, w jaki dziś uczysz się, myślisz i rozwiązujesz problemy, może się zmieniać wraz z doświadczeniem, nowymi przedmiotami, praktykami czy pierwszą pracą. To, co naprawdę ma znaczenie, to uważność na siebie: na to, co Cię ciekawi, co przychodzi łatwiej, co daje satysfakcję – i gotowość do testowania różnych dróg.
Przy wyborze kierunku studiów i uczelni wyższej warto połączyć kilka perspektyw. Z jednej strony – przyjrzeć się swoim predyspozycjom humanistycznym, ścisłym lub mieszanym, by nie iść pod prąd swojemu naturalnemu sposobowi myślenia. Z drugiej – zebrać jak najwięcej konkretnych informacji o kierunkach: programie zajęć, wymaganiach rekrutacyjnych, możliwościach pracy po studiach, poziomie matematyki czy liczbie zajęć praktycznych. Z trzeciej – wziąć pod uwagę, że świat i rynek pracy się zmieniają, a wiele najbardziej przyszłościowych zawodów powstaje właśnie na styku różnych dziedzin.
Dlatego traktuj podział na „human” i „ścisły” jako wskazówkę, a nie ograniczenie. Rozważ kilka scenariuszy, porównaj uczelnie, porozmawiaj ze studentami, sprawdź dni otwarte. I przede wszystkim – potraktuj ten wybór jako proces, w którym masz prawo szukać, zmieniać zdanie i rozwijać się w różnych kierunkach. Jeśli chcesz kontynuować ten proces w sposób uporządkowany, zajrzyj na studiowac.pl, gdzie znajdziesz poradniki, opisy kierunków i narzędzia pomagające dopasować studia do Twojego profilu i planów na przyszłość.
poleca:
