aplikacja Matura google play app store

WOS, matura 2019 - poziom rozszerzony - pytania i odpowiedzi

DATA: 10 maja 2019 r.
GODZINA ROZPOCZĘCIA: 14:00
CZAS PRACY: 180 minut
LICZBA PUNKTÓW DO UZYSKANIA: 60
Formuła od 2015 "nowa matura"

dostępne także:
w formie testu
• w aplikacji Matura - testy i zadania


Lista zadań

Odpowiedzi do tej matury możesz sprawdzić również rozwiązując test w dostępnej już aplikacji Matura - testy i zadania, w której jest także, np. odmierzanie czasu, dodawanie do powtórek, zapamiętywanie postępu i wyników czy notatnik :)

aplikacja_nazwa_h110.png google_play_h56.png app_store_h56.png

Dziękujemy developerom z firmy Geeknauts, którzy stworzyli tę aplikację

pwz: 48%
infoPoziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla zdających.
Zadanie 1. (0–1)
O procesie społecznym
Silna więź łączy dziecko z rodzicami, którzy są dla niego najważniejszymi osobami przekazującymi wiedzę o otaczającym świecie i jego regułach. Związek ten sprawia, że dziecko łatwo utożsamia się z rodzicami i bez trudu, wręcz automatycznie, przejmuje i internalizuje ich sposób widzenia świata, ich wartości, postawy, wzory zachowań.
Na podstawie: B. Szacka, Wprowadzenie do socjologii, Warszawa 2008, s. 156, 158–159.


Podaj nazwy procesu społecznego i środowiska społecznego, których dotyczy tekst.
Zadanie 2. (0–3)
Tekst 1.
O koncepcji obcości według Jana Stanisława Bystronia [...] [W]yobrażenia o obcych są logicznym następstwem zawyżonych wyobrażeń na temat grupy własnej. Pozytywnemu, wyidealizowanemu autoobrazowi danej grupy odpowiadają negatywne, pejoratywne wyobrażenia na temat grup obcych, w których podkreśla się niższość obcych, ich śmieszność.
Z. Benedyktowicz, Portrety obcego. Od [...] do symbolu, Kraków 2000, s. 59.


Tekst 2.
O postrzeganiu kultury rosyjskiej przez Jakutów „Wszystkim wiadomo było, że Rosjanie to wyższa nacja. [...] Jakut zawsze powinien podporządkować się Rosjaninowi. [...] Za Chruszczowa wstydziliśmy się, że jesteśmy Jakutami. [...] Wstydziliśmy się mówić po jakucku. Kto lepiej znał rosyjski, ten wyżej trzymał głowę. Jakuci starali się posyłać dzieci do klas rosyjskich”. [...] Wartości kultury tradycyjnej [Jakuci] odrzucali z nadzieją, że taka postawa uwolni ich od piętna „dzikusa”, a przede wszystkim umożliwi samorealizację, rozwój. Ich światopogląd kształtował się z dala od wioskowej małej ojczyzny, a często na pozarepublikańskich uniwersytetach.
Wielka Syberia Małych Narodów, red. E. Nowicka, Kraków 2000, s. 174–175.


pwz: 34%
infoPoziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla zdających.
Zadanie 2.1.
Rozstrzygnij, czy koncepcja zaprezentowana w tekście 1. jest adekwatna do postaw mniejszościowej grupy etnicznej przedstawionej w tekście 2. Swój wybór uzasadnij, odnosząc się do obu tekstów.
Zadanie 2.2.
pwz: 55%
infoPoziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla zdających.

Zaznacz poprawne dokończenie zdania.

W obu tekstach przedstawiono zjawisko
pwz: 45%
infoPoziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla zdających.
Zadanie 2.3.
Wyjaśnij uwarunkowania ruchliwości pionowej na obszarach, których dotyczy tekst 2.
pwz: 34%
infoPoziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla zdających.
Zadanie 3. (0–1)
O typie społeczeństwa
Profesor Lesław Haber wymienia charakterystyczne desygnaty tego pojęcia:
„(1) społeczność posiada rozwinięte środki do wytwarzania, przekazywania informacji i komunikacji;
(2) zdecydowana większość społeczeństwa posiada umiejętności w zakresie posługiwania się i wykorzystania technologii [...], które stanowią podstawę zatrudnienia i utrzymania”.
doi.prz.edu.pl; pl.depositphotos.com

Podaj nazwę typu społeczeństwa, którego dotyczą materiały źródłowe.
pwz: 30%
infoPoziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla zdających.
Zadanie 4. (0–1)
O jednej z mniejszości narodowych w Rzeczypospolitej Polskiej

Kazimierz Wielki zezwolił mieszkającym we Lwowie przedstawicielom tej mniejszości sądzić się według własnego prawa. Jako chrześcijanie żyli na ogół w zgodzie zarówno z ludnością polską, jak i ruską. Z biegiem czasu coraz bardziej asymilowali się z Polakami, co wiązało się z ich stopniowym bogaceniem się. Tylko biedniejsi ulegali rutenizacji. Byli kupcami, rzemieślnikami, tłumaczami-dyplomatami oraz właścicielami ziemskimi. Ceniąc sobie wykształcenie, dochowali się lekarzy, inżynierów i artystów. W następstwie drugiej wojny światowej osiedlili się w Polsce centralnej i zachodniej. Prócz kościołów w Krakowie i Gliwicach, ich obrządek wyznaniowy – o nazwie zawierającej nazwę ich narodu – był kultywowany także w Gdańsku. Dziś liczbę ich potomków przybyłych do Polski przed wiekami ocenia się na kilka tysięcy.
Na podstawie: www.lwow.com.pl


Zaznacz poprawne dokończenie zdania.

Tekst dotyczy mniejszości
pwz: 25%
infoPoziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla zdających.
Zadanie 5. (0–1)
Wykres. Odpowiedzi na pytanie: Która z poniższych opinii jest bliższa Pana(i) poglądom?
Na podstawie: Gotowość do współpracy, Komunikat z badań CBOS BS/22/2016.
Na podstawie wykresu oceń, czy poniższe informacje są prawdziwe.
1. W latach 2004–2008 spadł o 10% odsetek respondentów uznających, że bliższa ich poglądom jest druga opinia.
2. Badania z 2016 roku wskazują, że co siódmy ankietowany nie wybierał żadnej z dwóch zaprezentowanych opinii.
3. W latach 2002–2016 odnotowano systematyczny wzrost odsetka respondentów uznających, że bliższa ich poglądom jest pierwsza opinia.
pwz: 48%
infoPoziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla zdających.
Zadanie 6. (0–1)
Tabela. Współczynnik Giniego* i PKB per capita w wybranych państwach
* Współczynnik Giniego – wskaźnik, który pokazuje nierówności w dochodach danego społeczeństwa; należy interpretować go w ten sposób, że im jest wyższy, tym nierówności w dochodach w danym kraju są większe.
Na podstawie: P. Kawala, Mierniki rozwoju gospodarczego, czyli jak obiektywnie mierzyć świat, „Analiza Unia Europejska.org”, nr 4/2012, s. 5–6; imf.org

Rozstrzygnij, czy w przypadku państw przedstawionych w tabeli występuje zależność między PKB per capita a rozwarstwieniem społecznym. Swój wybór uzasadnij, przytaczając dane.
pwz: 23%
infoPoziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla zdających.
Zadanie 7. (0–1)
O zadaniach instytucji rynku kapitałowego w Rzeczypospolitej Polskiej

Instytucja ta powinna zapewniać:
– koncentrację podaży i popytu na papiery wartościowe dopuszczone do obrotu [...] w celu kształtowania powszechnego kursu;
– bezpieczny i sprawny przebieg transakcji i rozliczeń;
– upowszechnianie jednolitych informacji umożliwiających ocenę aktualnej wartości papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu [...].
www.[...].pl


Podaj pełną nazwę instytucji, której dotyczy tekst.
pwz: 42%
infoPoziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla zdających.
Zadanie 8. (0–1)
Fragmenty reklam społecznych
www.wiescilubonskie.pl; konkurs.kampaniespoleczne.pl

Wyjaśnij – odnosząc się do obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej unormowań prawnych – do jakiego działania na rzecz organizacji pożytku publicznego zachęcają przedstawione reklamy.
pwz: 12%
infoPoziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla zdających.
Zadanie 9. (0–1)
O jednym z pojęć społecznych

W klasycznej koncepcji amerykańskiej (Gabriela Almonda) pojęcie to definiowano jako całokształt indywidualnych postaw i orientacji politycznych uczestników danego systemu. Większość naukowców skłaniała się ku poglądowi, że związane jest ono z subiektywnym wymiarem polityki, na który składają się znaczące polityczne: przekonania, postawy oraz wartości. W nauce polskiej najczęściej obejmuje się tym pojęciem także zachowania polityczne. Mamy wówczas do czynienia z 4 komponentami: poznawczym (wiedza o polityce), aksjologicznym (wartości polityczne), oceniająco-afektywnym (przekonania, oceny, opinie dotyczące sfery politycznej) oraz behawioralnym (zachowania polityczne).
Na podstawie: W. Jakubowski, P. Załęski, Ł. Zamęcki, Nauka o polityce. Zarys koncepcji dyscypliny, Pułtusk 2013, s. 270–276.


Podaj nazwę pojęcia opisanego w tekście.
Zadanie 10. (0–2)
O systemie ochrony zdrowia w USA w końcu pierwszej dekady XXI wieku

1. W Stanach Zjednoczonych całkowite wydatki na ochronę zdrowia, publiczne i prywatne łącznie, są najwyższe na świecie.
2. Jednocześnie – w porównaniu z innymi krajami rozwiniętymi – państwo przeznacza mniej środków na finansowanie ochrony zdrowia.
3. W debacie publicznej mówi się o większej roli instytucji sektora prywatnego i o finansowej odpowiedzialności jednostki.
4. Źródłem finansowania opieki zdrowotnej osób w wieku do 65 lat są prywatne, sponsorowane przez pracodawców, grupowe ubezpieczenia zdrowotne.
5. Zaletą tych rozwiązań jest duża elastyczność dostosowania usług opieki zdrowotnej do preferencji konsumentów.
6. W 2006 roku ponad 15,8% ludności pozostawało poza systemem ubezpieczeń zdrowotnych, zarówno państwowych, jak i prywatnych.
Na podstawie: W. Rutkowski, Współczesne państwo dobrobytu, Warszawa 2009, s. 179.
pwz: 71%
infoPoziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla zdających.
Zadanie 10.1.
Uzupełnij zdanie – wpisz właściwy numer.

Zdanie zawierające opinię oznaczono numerem .
pwz: 45%
infoPoziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla zdających.
Zadanie 10.2.
Rozstrzygnij, czy przedstawiony w tekście system opieki i ubezpieczeń zdrowotnych jest charakterystyczny dla klasycznego państwa dobrobytu (państwa socjalnego). Swój wybór uzasadnij.
pwz: 40%
infoPoziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla zdających.
Zadanie 11. (0–1)
O jednej z cech państwa

[...] [O]znacza ona „możliwość samodzielnego określania przez władze państwa jego interesów, reprezentowania go na scenie międzynarodowej [...] oraz możliwość swobodnego decydowania o tym, co się dzieje na terytorium objętym tą władzą”. Chodzi zatem o prawo, ale i zdolność do podejmowania ostatecznych, wiążących decyzji w odniesieniu do [...] terytorium państwa.
T. Wieciech, Ustroje federalne Stanów Zjednoczonych, Kanady i Australii, Kraków 2009, s. 24.


Podaj nazwę cechy państwa opisanej w tekście.
pwz: 44%
infoPoziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla zdających.
Zadanie 12. (0–1)
O reżimie politycznym jednego z państw

Rozporządzenia i dekrety prezydenta mają [...] bardzo dużą moc prawną w przeciwieństwie do aktów Zgromadzenia Narodowego. [...] Pluralizm socjalny i ekonomiczny istnieje, jednak nikt nie może jego podmiotom zagwarantować ochrony przed ingerencją państwa. [...] Media są silnie kontrolowane przez władzę. [...] [W]ładza stara się przekonać obywateli, że polityka to zadanie prezydenta. [...] Liczba funkcjonariuszy milicji i żołnierzy wojsk wewnętrznych jest zastraszająco wysoka. Ich głównym zadaniem [...] jest zapewnienie bezpieczeństwa prezydentowi, rozpędzanie manifestacji i mitingów opozycji [...].
[...]votes.org


Uzasadnij, odnosząc się do odpowiedniej cechy, że opisany reżim nie ma charakteru totalitarnego, lecz – autorytarny.
pwz: 38%
infoPoziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla zdających.
Zadanie 13. (0–2)
Fragment mapy politycznej Europy
Na podstawie: www.worldatlas.com

O ustrojach politycznych państw

Opis A. To państwo – poddane procesowi dewolucji – jest monarchią, w której głową państwa jest monarcha z dynastii Windsorów, a parlament jest dwuizbowy.

Opis B. To unitarne państwo jest republiką, w której głową państwa jest prezydent wybierany w wyborach powszechnych na 5-letnią kadencję, a parlament jest dwuizbowy.

Opis C. To państwo – poddane procesowi regionalizacji – jest republiką, w której głową państwa jest prezydent wybierany przez specjalne kolegium składające się także z członków obu izb parlamentu na 7-letnią kadencję.
Do każdego opisu ustroju politycznego dopisz nazwę właściwego państwa i numer, którym oznaczono je na mapie.

Opis A.

Nazwa państwa
Numer na mapie
Opis B.

Nazwa państwa
Numer na mapie
Opis C.

Nazwa państwa
Numer na mapie
Schemat punktowania
2 p. – poprawne wypełnienie trzech nazw państw wraz z numerami na mapie.
1 p. – poprawne wypełnienie dwóch nazw państw wraz z numerami na mapie lub wszystkich trzech nazw państw.
0 p. – inna odpowiedź lub brak odpowiedzi.
Zadanie 14. (0–3)
Przepisy prawne z jednej z polskich konstytucji

Art. 3.1. Organami Państwa, pozostającymi pod zwierzchnictwem Prezydenta Rzeczypospolitej, są: Rząd, Sejm, Senat, Siły Zbrojne, Sądy, Kontrola Państwowa.
Art. 28. Prezes Rady Ministrów i Ministrowie są odpowiedzialni politycznie przed Prezydentem Rzeczypospolitej i mogą być przez Niego w każdym czasie odwołani.
Art. 30.3. Uchwała Izb Połączonych, oddająca Prezesa Rady Ministrów lub Ministra pod sąd Trybunału Stanu, zapada większością 3/5 głosów [...].
Art. 57.2. Ilekroć Konstytucja lub ustawy dla unormowania poszczególnej dziedziny z zakresu ustawodawstwa wymagają ustawy, dziedzina ta może być unormowana również dekretem Prezydenta Rzeczypospolitej [...].
Dz.U. [...], nr 30, poz. 227.
pwz: 25%
infoPoziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla zdających.
Zadanie 14.1.
Rozstrzygnij, czy z przytoczonych przepisów prawnych można wnioskować o istnieniu klasycznego trójpodziału władzy. Swój wybór uzasadnij, odnosząc się do dwóch z tych przepisów.
pwz: 22%
infoPoziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla zdających.
Zadanie 14.2.
Podaj nazwę rodzaju odpowiedzialności członków rządu określonej w art. 30.3.
Zadanie 15. (0–3)
Mapy. Wizualizacja rezultatów wyborów przeprowadzonych w Rzeczypospolitej Polskiej – komitety wyborcze zwycięskie w okręgach wyborczych
* wynik zwycięskiego komitetu wyborczego w przedziale 40–50%
** wynik zwycięskiego komitetu wyborczego ponad 50%
Frekwencja
2009 rok - 24,53%
2014 rok - 23,83%

Na podstawie: pkw.gov.pl
pwz: 20%
infoPoziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla zdających.
Zadanie 15.1.
Uzasadnij, odwołując się do trzech – zamieszczonych w materiale źródłowym – informacji, że wskazana wizualizacja nie dotyczy wyborów do Sejmu RP.
pwz: 57%
infoPoziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla zdających.
Zadanie 15.2.
Uzupełnij fragment legendy do map – wpisz pełne nazwy tych partii politycznych, które utworzyły odpowiednie komitety wyborcze.
pwz: 35%
infoPoziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla zdających.
Zadanie 16. (0–1)
Schemat. System władzy w Rzeczypospolitej Polskiej
Na podstawie: Dz.U. 1997, nr 78, poz. 483, z późn. zm. (stan prawny na 5 marca 2019 r.).
Do każdego podanego działania przyporządkuj właściwą literę ze schematu.

przedstawienie exposé –
wyrażenie wotum nieufności –
pwz: 33%
infoPoziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla zdających.
Zadanie 17. (0–1)
Fragment skargi złożonej w Rzeczypospolitej Polskiej

Wnoszę o stwierdzenie, że art. 28 par. 1 i art. 30 par. 1 kpk w zakresie, w jakim uniemożliwiają przed sądami I instancji udział czynnika społecznego w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości, są niezgodne z art. 45 ust. 1 w zw. z art. 182 Konstytucji RP.
Jednocześnie wnoszę:
1) o zasądzenie kosztów postępowania na rzecz skarżącego;
2) o zawieszenie lub wstrzymanie wykonania wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia
10 marca 2010 r. sygn. akt X Ka 69/10 – w przypadku nadania biegu niniejszej skardze.
Na podstawie: saos.org.pl


Zaznacz poprawne dokończenie zdania.

Organem właściwym do rozpatrzenia skargi, której fragment zaprezentowano, jest
Zadanie 18. (0–2)
Przepisy prawne z polskiej ustawy uchwalonej w 1987 roku

Przepis 1. Rzecznik bada, czy wskutek działania lub zaniechania organów, organizacji i instytucji [...] nie nastąpiło naruszenie prawa, a także zasad współżycia i sprawiedliwości społecznej.

Przepis 2. Rzecznika powołuje Sejm na wniosek Prezydium Sejmu, zgłoszony po zasięgnięciu opinii Rady Krajowej Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego.

Przepis 3. Wniosek kierowany do Rzecznika jest wolny od opłat, nie wymaga zachowania szczególnej formy, lecz powinien zawierać oznaczenie wnioskodawcy oraz osoby, której [...] sprawa dotyczy, a także określać przedmiot sprawy.

Przepis 4. Organ, organizacja lub instytucja, do których zwróci się Rzecznik, obowiązane są z nim współdziałać i udzielać mu pomocy [...].
Dz.U. 1987, nr 21, poz. 123.
pwz: 43%
infoPoziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla zdających.
Zadanie 18.1.
Podaj pełną nazwę instytucji, której dotyczą przytoczone przepisy prawne.
pwz: 29%
infoPoziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla zdających.
Zadanie 18.2.
Podaj numer przepisu prawnego, który stracił aktualność.
Swój wybór uzasadnij, przytaczając obowiązujące uregulowania w tym zakresie.
pwz: 11%
infoPoziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla zdających.
Zadanie 19. (0–1)
O kompetencjach kolegialnych organów samorządowych w Rzeczypospolitej Polskiej

Opis 1. Do kompetencji tego organu należy: przygotowywanie projektu i wykonywanie budżetu województwa, dokonywanie wydatków budżetowych oraz zgłaszanie propozycji zmian w budżecie województwa.

Opis 2. Do kompetencji tego organu należy: uchwalanie budżetu województwa oraz rozpatrywanie sprawozdań z wykonania budżetu województwa, sprawozdań finansowych województwa oraz sprawozdań z wykonywania wieloletnich programów województwa.
Na podstawie: Dz.U. 1998, nr 91, poz. 576, z późn. zm. (stan prawny na 5 marca 2019 r.).


Do każdego opisu dopisz nazwę organu, którego kompetencji dotyczy ten opis.

Opis 1. – .........
Opis 2. – .........
pwz: 15%
infoPoziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla zdających.
Zadanie 20. (0–1)
Nazwy wybranych aktów prawnych w Rzeczypospolitej Polskiej

Nazwa aktu 1. Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy

Nazwa aktu 2. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 5 lipca 2016 r. w sprawie szczegółowych warunków udzielania pomocy finansowej uczniom na zakup podręczników [...]

Nazwa aktu 3. Uchwała nr XXXVIII/961/2016 Rady Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 15 grudnia 2016 r. w sprawie budżetu miasta stołecznego Warszawy na 2017 rok

Nazwa aktu 4. Zarządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 27 stycznia 2017 r. w sprawie wyznaczenia terminu przeprowadzenia egzaminu sędziowskiego w 2017 r.
Uzupełnij tekst – wpisz właściwe numery.

Źródłem powszechnie obowiązującego prawa nie jest akt prawny, oznaczony numerem , wydany przez naczelny organ administracji.
Źródłem takim jest natomiast akt wydany przez organ egzekutywy w celu wykonania ustawy, który to akt oznaczono numerem .
pwz: 12%
infoPoziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla zdających.
Zadanie 21. (0–2)
Przepisy prawne z kodeksów obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej

Przepis 1. Karami są: 1) areszt; 2) ograniczenie wolności; 3) grzywna; 4) nagana.

Przepis 2.
Kara nie może być zastosowana po upływie 2 tygodni od powzięcia wiadomości o naruszeniu obowiązku pracowniczego i po upływie 3 miesięcy od dopuszczenia się tego naruszenia.

Przepis 3. Sąd wymierza karę za usiłowanie w granicach zagrożenia przewidzianego dla danego przestępstwa.
Dz.U. [...], nr 12, poz. 114, z późn. zm.; Dz.U. [...], nr 24, poz. 141, z późn. zm.;
Dz.U. [...], nr 88, poz. 553, z późn. zm. (stan prawny na 5 marca 2019 r.).


Do każdego przepisu prawnego dopisz nazwę kodeksu, w którym został on zamieszczony.
pwz: 24%
infoPoziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla zdających.
Zadanie 22. (0–1)
Przepisy prawne z kodeksu obowiązującego w Rzeczypospolitej Polskiej

Art. 11. Pełną zdolność [...] nabywa się z chwilą uzyskania pełnoletności.
Art. 15. Ograniczoną zdolność [...] mają małoletni, którzy ukończyli lat trzynaście, oraz osoby ubezwłasnowolnione częściowo.
Dz.U. [...], nr 16, poz. 93, z późn. zm. (stan prawny na 5 marca 2019 r.).


Podaj nazwę zdolności, której dotyczą przytoczone przepisy prawne.
pwz: 40%
infoPoziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla zdających.
Zadanie 23. (0–3)
Informacje na podstawie uzasadnienia z pozwu

Spadkodawca Tadeusz Mysior, zamieszkały ostatnio w Gdańsku przy ul. Polnej 595/40, zmarł dnia 13 czerwca 2017 r. Spadkodawca był wdowcem, a pozostawił jako zstępne dwie pełnoletnie i pracujące córki – Weronikę Mysior (zam. w Łodzi przy ul. Pilotów 111/99) i Teresę Węgrzynowską (zam. w Krakowie przy ul. Pawiej 222A), które byłyby jedynymi spadkobiorcami w przypadku dziedziczenia ustawowego. W pozostawionym testamencie spadkodawca uczynił spadkobiercą tylko jedną z córek – Weronikę Mysior. Spadek to mieszkanie położone w Gdańsku przy ul. Polnej 595/40, którego wartość wynosi 200 tys. złotych.

Właściwość terytorialna sądów powszechnych dla adresów podanych powyżej:
Gdańsk, ul. Polna: Sąd Rejonowy Gdańsk-Południe i Sąd Okręgowy w Gdańsku
Łódź, ul. Pilotów: Sąd Rejonowy Łódź-Śródmieście i Sąd Okręgowy w Łodzi
Kraków, ul. Pawia: Sąd Rejonowy Kraków-Śródmieście i Sąd Okręgowy w Krakowie

Fragment pozwu
Na podstawie: g.infor.pl [we fragmencie pominięto daty i adresy]

Przepisy prawne z kodeksów obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej

Przepis 1. Do właściwości sądów okręgowych należą sprawy: [...] o prawa majątkowe, w których wartość przedmiotu sporu przewyższa siedemdziesiąt pięć tysięcy złotych [...].

Przepis 2. Powództwo wytacza się przed sąd pierwszej instancji, w którego okręgu pozwany ma miejsce zamieszkania.

Przepis 3. Powództwo z tytułu dziedziczenia, zachowku [...] wytacza się wyłącznie przed sąd ostatniego miejsca zwykłego pobytu spadkodawcy. [...]

Przepis 4. Zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni – dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach – połowa wartości tego udziału (zachowek).
Dz.U. [...], nr 43, poz. 296, z późn. zm.; Dz.U. [...], nr 16, poz. 93, z późn. zm. (stan prawny na 5 marca 2019 r.).

Na podstawie podanych informacji oraz przytoczonych przepisów prawnych uzupełnij fragment pozwu osoby pominiętej w testamencie – wpisz właściwe nazwy (A., B. i C.), imiona i nazwiska (D. i E.) oraz wartość przedmiotu sporu (F.).
A. Nazwa sądu – ...................................
B. Nazwa miasta – ................................
C. Nazwa wydziału – ...............................
D. Imię i nazwisko powoda – ...........................
E. Imię i nazwisko pozwanego – ..........................
F. Wartość przedmiotu sporu w złotych – .........................
Zadanie 24. (0–2)
Logo
Fragment aktu prawnego obowiązującego w Rzeczypospolitej Polskiej

Art. 4.1. Obowiązane do udostępniania informacji [...] są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności:
1) organy władzy publicznej,
2) organy samorządów gospodarczych i zawodowych [...].
Wikipedia
Dz.U. 2001, nr 112, poz. 1198, z późn. zm. (stan prawny na 5 marca 2019 r.).
pwz: 70%
infoPoziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla zdających.
Zadanie 24.1.
Zaznacz poprawne dokończenie zdania.

Ustawa, której fragment przytoczono, precyzuje przepis Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej:
pwz: 24%
infoPoziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla zdających.
Zadanie 24.2.
Podaj pełną nazwę odpowiadającą skrótowcowi zapisanemu w logo.
pwz: 30%
infoPoziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla zdających.
Zadanie 25. (0–1)
Fragmenty dokumentu międzynarodowego dotyczącego praw i wolności człowieka

[U]znając, że zgodnie z Powszechną Deklaracją Praw Człowieka ideał wolnej istoty ludzkiej [...] może być osiągnięty tylko wówczas, kiedy zostaną stworzone warunki pozwalające każdemu na korzystanie z praw [...], [Państwa Strony] zgodziły się na następujące artykuły: [...]
Art. 6.1. Każda istota ludzka ma przyrodzone prawo do życia. [...] Art.
19.2. Każdy człowiek ma prawo do swobodnego wyrażania opinii [...].
Art. 21. Uznaje się prawo do [...] [pokojowego] zgromadzania się. [...]
Art. 28.1. Powołuje się Komitet Praw Człowieka [...].
Dz.U. [...], nr 38, poz. 167.


Zaznacz poprawne dokończenie zdania.

Dokument, w którym zamieszczono przytoczone przepisy prawne, to
pwz: 17%
infoPoziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla zdających.
Zadanie 26. (0–2)
Schemat. Organy ONZ
Na podstawie: unic.un.org.pl
Podaj nazwy organów oznaczonych na schemacie literami (A, B i C).
A. ...................................
B. ...................................
C. ...................................
Zadanie 27. (0–3)
Fragment umowy międzynarodowej

Art. 5. Strony zgadzają się, że zbrojna napaść na jedną lub więcej z nich w Europie lub Ameryce Północnej będzie uznana za napaść przeciwko nim wszystkim[,] i dlatego zgadzają się, że jeżeli taka zbrojna napaść nastąpi, to każda z nich, w ramach wykonywania prawa do indywidualnej lub zbiorowej samoobrony, uznanego na mocy artykułu 51 Karty Narodów Zjednoczonych, udzieli pomocy Stronie lub Stronom napadniętym, podejmując niezwłocznie, samodzielnie jak i w porozumieniu z innymi Stronami, działania, jakie uzna za konieczne, łącznie z użyciem siły zbrojnej [...].
Dz.U. [...], nr 87, poz. 970.


O polityku:

Jens Stoltenberg – norweski ekonomista i polityk;
lider Partii Pracy w latach 2002–2014;
premier w latach 2000–2001 i 2005–2013.

Fragment mapy politycznej Europy
Na podstawie: www.worldatlas.com
pwz: 23%
infoPoziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla zdających.
Zadanie 27.1.
Uzupełnij tekst – wpisz pełną polską nazwę organizacji międzynarodowej (A.), rok (B.) i nazwę funkcji (C.).

Przytoczony przepis prawny pochodzi z aktu prawnego, na mocy którego funkcjonuje (A.) ............................................ . Organizacja ta powstała w (B.) .......... roku. Polityk przedstawiony w materiale źródłowym pełni od 2014 roku funkcję (C.) ................................ tej organizacji.
pwz: 9%
infoPoziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla zdających.
Zadanie 27.2.
Oceń, czy poniższe informacje są prawdziwe.
Państwo ubiegające się o członkostwo w organizacji, której dotyczy pierwszy materiał źródłowy, oznaczono na mapie numerem 4.
W 1999 roku do organizacji, której dotyczy pierwszy materiał źródłowy, przystąpiły Polska oraz państwa oznaczone na mapie numerami 2 i 3.
Państwo niebędące członkiem organizacji, której dotyczy pierwszy materiał źródłowy, oznaczono na mapie numerem 1.
pwz: 18%
infoPoziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla zdających.
Zadanie 28. (0–1)
Fotografia. Obrady jednej z instytucji Unii Europejskiej
www.[...].eu
O jednej z instytucji Unii Europejskiej

[...] [J]est pojedynczym podmiotem prawnym, ale zbiera się w 10 różnych składach – zależnie od tematu, który ma omawiać. [...] W posiedzeniach [...] uczestniczą przedstawiciele każdego z państw członkowskich [...]. Mają oni prawo podejmować zobowiązania w imieniu swojego rządu i brać udział w głosowaniu. Na posiedzenia [...] są też zapraszani komisarze odpowiedzialni za omawiane dziedziny. Zapraszani są także przedstawiciele Europejskiego Banku Centralnego, jeżeli to oni wszczęli procedurę ustawodawczą.
www.[...].europa.eu
Rozstrzygnij, czy materiały źródłowe dotyczą tej samej instytucji Unii Europejskiej. Swój wybór uzasadnij, odnosząc się do tych materiałów.


Zadanie 29. (0–2)
O polityce zagranicznej Chińskiej Republiki Ludowej (ChRL) w XXI wieku [Jak współczesne soft power (miękka siła), tak i] stabilność dawnego systemu trybutarnego opierała się właśnie na dobrym wizerunku Chin i przekonaniu o ich kulturowym i cywilizacyjnym potencjale, czerpanie z którego, mimo zagrożeń związanych z asymetrią potencjałów, przynosi innym niebagatelne korzyści. [...] Asymetryczność relacji, w przeciwieństwie do modelu historycznego, jest [współcześnie] nieformalna, można ją jednak zauważyć na przykładzie umów o współpracy lub pomocy gospodarczej, podpisywanych przez Chiny ze słabszymi państwami sąsiednimi. Choć utrzymana jest [...] równość i suwerenność obu stron tych porozumień, ich konkretne zapisy wyraźnie wskazują na przyjmowane role: państw sąsiednich jako korzystających z chińskiej przyjaźni i pomocy oraz Chin jako dobrego mocarstwa regionalnego, które szanuje inne państwa i dba o nie. [...] To Chiny udzielają pożyczek, inwestują czy jednostronnie zmniejszają cła w handlu dwustronnym, stając się jednym z najważniejszych zewnętrznych źródeł finansowania dla takich państw jak Nepal, Sri Lanka czy Mjanma. [...] Za trybut, czyli mający znaczenie przede wszystkim symboliczne jednostronnie narzucony warunek utrzymywania dwustronnych relacji z Pekinem, może natomiast być dziś uważany wymóg uznawania zasady jednych Chin [...].
Region Azji i Pacyfiku w latach 1985–2015. Ciągłość i zmiana w regionalnym systemie międzynarodowym, red. A. Jarczewska, J. Zajączkowski, Warszawa 2016, s. 86–88.
pwz: 11%
infoPoziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla zdających.
Zadanie 29.1.
Odnosząc się do faktografii, wyjaśnij kwestię – podkreślonego w tekście – warunku utrzymywania stosunków dyplomatycznych z ChRL.
pwz: 42%
infoPoziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla zdających.
Zadanie 29.2.
Podaj dwa argumenty świadczące o tym, że wskazane w tekście umowy przynoszą korzyści także ChRL.
pwz: 21%
infoPoziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla zdających.
Zadanie 30. (0–2)
O działaniach polskich oddziałów w państwach Azji

Opis A. Z nowym charakterem działań przyszło się zmierzyć [...] w lutym 2004 roku. [...] Największym wyzwaniem [...] było powstanie Armii Mahdiego Muktady as-Sadra. Polskie plutony [...] przez kilka dni były oblegane przez sadrystów oraz bojowników Al-Kaidy i czeczeńskich.

Opis B.
Polacy stacjonowali m.in. w Kabulu, Ghazni, Kandaharze, [...] przejęli odpowiedzialność za prowincję Ghazni, w której pozostali do końca 2013 roku. Nasi żołnierze walczyli z talibami, odbudowywali prowincję Ghazni, pomagali szkołom, szpitalom i sierocińcom.
„Obronność. Zeszyty Naukowe” 2014, nr 1(9); www.polskieradio.pl


Fragment mapy politycznej Azji
www.worldatlas.com
Uzupełnij tabelę – do każdego opisu działań dopisz nazwę państwa, w którym były one prowadzone, oraz numer, którym oznaczono to państwo na mapie.
pwz: 12%
infoPoziom wykonania zadania - im wyższy, tym zadanie było łatwiejsze dla zdających.
Zadanie 31. (0–12)
Wybierz jeden spośród podanych tematów i napisz wypracowanie.

Temat 1.
Aktywność społeczności lokalnej to nie tylko udział w wyborach organów samorządu gminnego – scharakteryzuj inne formy wpływu tej społeczności na funkcjonowanie organów gminy oraz na decyzje dotyczące gminnej wspólnoty samorządowej w Rzeczypospolitej Polskiej.

Temat 2.
Porównując tryb wyboru i kompetencje Sejmu RP i Senatu RP, uzasadnij, że obowiązujące w Rzeczypospolitej Polskiej rozwiązania prawne są zgodne z przedstawioną analizą.

O bikameralizmie w Rzeczypospolitej Polskiej Pozycję ustrojową każdego organu państwa zawsze w poważnym stopniu określa zakres jego uprawnień. W przypadku Senatu RP nie są może one zbyt wielkie, ale z pewnością są specyficzne, czy swoiste w porównaniu z uprawnieniami Sejmu RP. Ich analiza dowodzi, że [...] [obowiązująca] konstytucja nie optuje [...] za modelem parlamentu, którego izby są funkcjonalnie równoprawne. Mamy więc do czynienia z modelem dwuizbowości zróżnicowanej, w każdym razie nierównorzędnej.
Prawo konstytucyjne, red. Z. Witkowski, Toruń 2002, s. 271.

Temat 3.
Scharakteryzuj system ochrony praw człowieka i obywatela Rady Europy oraz Unii Europejskiej – dokumenty dotyczące tych praw, instytucje stojące na straży ich przestrzegania oraz możliwości ich dochodzenia przez obywateli państw członkowskich tych organizacji.

Fragmenty formularza skargi do jednego z trybunałów międzynarodowych





Rekrutacja na studia wg przedmiotów zdawanych na maturze


Wyszukaj kierunki studiów i uczelnie, w których brany jest pod uwagę tylko 1 przedmiot zdawany na maturze na poziomie podstawowym (często uczelnie dają do wyboru kilka przedmiotów a wybieramy z nich jeden):

Przykłady:

kierunki studiów po maturze z WOS


Poniżej podajemy wybrane linki do kierunki studiów na uczelniach, w których są brane pod uwagę wyniki tylko z dwóch przedmiotów zdawanych na maturze na poziomie podstawowym
(często uczelnie dają wyboru więcej przedmiotów a wybieramy z nich dwa):

Przykłady:

kierunki po maturze z polskiego i matematyki
kierunki po maturze z polskiego i angielskiego
kierunki po maturze z polskiego i historii
kierunki po maturze z polskiego i wiedzy o społeczeństwie

kierunki po maturze z matematyki i angielskiego
kierunki po maturze z matematyki i fizyki
kierunki po maturze z matematyki i chemii
kierunki po maturze z matematyki i informatyki

kierunki po maturze z biologii i chemii
kierunki po maturze z biologii i
angielskiego
kierunki po maturze z chemii i angielskiego
kierunki po maturze z biologii i geografii
kierunki po maturze z chemii i geografii
Polityka Prywatności