Odpowiedź:
Przykładowe rozwiązanie

Sposób 1.

Krok 1.a. Wyznaczamy zastępczy współczynnik sprężystości dla układu trzech, a następnie dwóch sprężyn. Wszystkie sprężyny wychylają się z położenia równowagi sił o tę samą wartość y, zatem wypadkowa siła działająca na pręt ma postać:


Widzimy, że siła wypadkowa ma charakter siły harmonicznej:


Podobnie określamy „zastępczy” współczynnik sprężystości dla układu z usuniętą środkową sprężyną:


Krok 1.b. Skorzystamy ze wzoru na częstotliwość lub częstość kołową drgań i zastosujemy go dla obu układów sprężyn:


Krok 2. Obliczymy iloraz częstotliwości drgań:


Krok 3. Zapiszemy wynik z dokładnością do czterech cyfr znaczących:



Sposób 2.

Krok 1.a. Skorzystamy ze wzoru na całkowitą energię mechaniczną oscylatora. Energia ta jest równa energii potencjalnej sprężystości oscylatora przy maksymalnym wychyleniu. Niech A1 oznacza amplitudę drgań układu trzech sprężyn, k – współczynnik sprężystości jednej sprężyny, k1 – współczynnik sprężystości układu trzech sprężyn. Analogiczne oznaczenia: A2 i k2 zastosujemy dla układu drgań dwóch sprężyn. Całkowita energia mechaniczna E1 drgań układu trzech sprężyn jest równa sumie całkowitych energii mechanicznych drgań każdej ze sprężyn:


a ponadto


W związku z powyższym mamy:
k1 = 3k

Analogiczne obliczenia wykonujemy dla układu dwóch sprężyn:


a ponadto


zatem   k2 = 2k

Dalsze obliczenia wykonujemy jak w pierwszym sposobie rozwiązania.



schemat punktacji
4 p. – prawidłowa metoda obliczenia ilorazu częstotliwości oraz prawidłowy wynik liczbowy zapisany bez jednostki i podany z dokładnością do czterech cyfr znaczących.

3 p. – prawidłowa metoda i otrzymanie wyniku liczbowego w postaci  ƒ12 = √3/2 lub podanie wyniku z dokładnością inną niż zapisana w poleceniu (np.: ƒ12 ≈ 1,2247 lub ƒ12 ≈ 1,22) albo wyniku źle zaokrąglonego (np.: ƒ12 ≈ 1,224).

2 p. – wykonanie kroku 1.a. oraz wykonanie kroku 1.b. dla obu układów sprężyn – wystarczy zapis:

1 p. – prawidłowe wyznaczenie zastępczego współczynnika sprężystości dla układu trzech, a następnie dwóch sprężyn – wystarczy zapis: k1 = 3k i k2 = 2k (krok 1.a.)
lub
– prawidłowe wyznaczenie siły wypadkowej działającej na pręt zawieszony na trzech, a następnie na dwóch sprężynach – wystarczy zapis:
(krok 1.a.)
lub
– skorzystanie ze wzoru na częstotliwość lub częstość kołową drgań układu sprężyn wraz z uwzględnieniem rozróżnienia zastępczych współczynników sprężystości obu układów sprężyn – wystarczy zapis:
(krok 1.b.)
lub
– skorzystanie ze wzoru na okres drgań układu sprężyn łącznie ze związkiem okresu z częstotliwością wraz z uwzględnieniem rozróżnienia zastępczych współczynników sprężystości dla obu układów sprężyn – np. zapis
(krok 1.b.)

0 p. – brak spełnienia powyższych kryteriów.

Uwaga! Uwzględnienie rozróżnienia współczynników sprężystości obu układów sprężyn należy uznać wtedy, gdy zastosowano oznaczenie indeksem, np.: 4f.gif albo wtedy, gdy zapisano wzór ogólny, np.: a następnie wyznaczano k lub rozpisywano ten wzór dla każdego z układów sprężyn.
Powrót do pytań