aplikacja Matura google play app store

Filozofia, matura próbna 2020 - poziom rozszerzony - pytania i odpowiedzi

DATA: kwiecień 2020
CZAS PRACY: 180 minut
LICZBA PUNKTÓW DO UZYSKANIA: 50
Formuła od 2015 "nowa matura"

dostępne także:
w formie testu
• w aplikacji Matura - testy i zadania


Lista zadań

Odpowiedzi do tej matury możesz sprawdzić również rozwiązując test w dostępnej już aplikacji Matura - testy i zadania, w której jest także, np. odmierzanie czasu, dodawanie do powtórek, zapamiętywanie postępu i wyników czy notatnik :)

aplikacja_nazwa_h110.png google_play_h56.png app_store_h56.png

Dziękujemy developerom z firmy Geeknauts, którzy stworzyli tę aplikację


Tekst do zadań 1.-7.

Na podstawie tekstu i własnej wiedzy wykonaj polecenia. Nie cytuj tekstu.

Erich Fromm
Ucieczka od wolności

Egzystencja ludzka zaczyna się wtedy, kiedy niedobór działania przez instynkty przekracza pewien punkt; kiedy dostosowanie do przyrody traci charakter przymusu, a sposób działania przestaje być utrwalony w mechanizmach dziedziczenia. Innymi słowy, egzystencja ludzka i wolność są od początku nierozłączne. Słowo wolność jest użyte tu nie w sensie pozytywnym, wolność do, lecz w sensie negatywnym, wolność od, a mianowicie wolność od instynktownie zdeterminowanego działania.

Wolność w omawianym właśnie sensie jest darem dwuznacznym. Człowiek [...] brnie poprzez różnego rodzaju niebezpieczeństwa i lęki wynikłe z owego braku wyposażenia w instynkt. A jednak ta zupełna bezradność człowieka jest fundamentem, na którym opiera się cały jego dalszy rozwój; biologiczna słabość człowieka warunkuje kulturę ludzką. [...] W miejsce z góry określonej instynktownej akcji człowiek musi rozważyć w swym umyśle różne możliwe sposoby działania; zaczyna myśleć. Zmienia swoją rolę w przyrodzie z czysto biernej adaptacji na czynną; zaczyna wytwarzać. Wynajduje narzędzia, a opanowując w ten sposób przyrodę, coraz bardziej się od niej oddala. Zyskuje mglistą świadomość swojej odrębności – a raczej odrębności swojej grupy – tego, że nie jest tożsamy z przyrodą. Świta mu tragizm jego losu: być częścią natury, a zarazem przekraczać ją. [...]

Biblijny mit o wygnaniu człowieka z raju jest szczególnie wymownym przedstawieniem podstawowej relacji człowieka i wolności.[...] Akt nieposłuszeństwa jako akt wolności jest początkiem rozumu. Mit mówi też o dalszych następstwach pierwszego aktu wolności. Naruszona została pierwotna harmonia między człowiekiem a naturą. [...] Człowiek oddzielił się od przyrody, stając się jednostką zrobił pierwszy krok w kierunku uczłowieczenia. Dokonał pierwszego aktu wolności. Mit akcentuje spowodowane tym aktem cierpienia. Przekroczenie natury, wyobcowanie się od niej i od drugiej ludzkiej istoty sprawia, że człowiek staje nagi i zawstydzony. Jest sam i jest wolny, lecz zarazem bezsilny i przerażony. [...]

Wolność od nie jest identyczna z pozytywną wolnością, z wolnością do. Wyłanianie się człowieka z przyrody jest procesem długotrwałym; człowiek pozostaje w dużej mierze związany ze światem, z którego wyszedł [...]. Owe pierwotne więzi hamują pełny rozwój człowieka; stają na drodze rozwoju jego rozumu i zdolności krytycznych [...]. Istnieje jednak jeszcze drugi aspekt. Owo utożsamienie z przyrodą, klanem czy religią daje jednostce poczucie bezpieczeństwa. [...] Może cierpieć głód i ucisk,lecz nie cierpi najgorszej z mąk – zupełnego osamotnienia i zwątpienia.

[...] W rzeczywistości dzieje ludzkości to wieczna walka i zmaganie. Każdy krok w stronę indywiduacji przynosił ludziom nowe zagrożenie. Raz rozluźnione więzi pierwotne nie dadzą się naprawić. Nie ma powrotu do utraconego raju. Istnieje tylko jedno możliwe, twórcze rozwiązanie dla złączenia zindywidualizowanego człowieka ze światem: aktywna solidarność z wszystkimi ludźmi, spontaniczna działalność, miłość i praca, dzięki którym człowiek zjednoczy się na nowo ze światem, już nie z pomocą pierwotnych więzi, lecz jako wolna i niezależna jednostka.


Erich Fromm, Ucieczka od wolności, przeł. Olga i Andrzej Ziemilscy, Warszawa 1997, s.47–51.
Zadanie 1. (0–1)
Wyjaśnij, na czym polega egzystencja opisana w 1. akapicie tekstu Ericha Fromma.

.........................
.........................

Tekst do zadań 1.-7.

Na podstawie tekstu i własnej wiedzy wykonaj polecenia. Nie cytuj tekstu.

Erich Fromm
Ucieczka od wolności

Egzystencja ludzka zaczyna się wtedy, kiedy niedobór działania przez instynkty przekracza pewien punkt; kiedy dostosowanie do przyrody traci charakter przymusu, a sposób działania przestaje być utrwalony w mechanizmach dziedziczenia. Innymi słowy, egzystencja ludzka i wolność są od początku nierozłączne. Słowo wolność jest użyte tu nie w sensie pozytywnym, wolność do, lecz w sensie negatywnym, wolność od, a mianowicie wolność od instynktownie zdeterminowanego działania.

Wolność w omawianym właśnie sensie jest darem dwuznacznym. Człowiek [...] brnie poprzez różnego rodzaju niebezpieczeństwa i lęki wynikłe z owego braku wyposażenia w instynkt. A jednak ta zupełna bezradność człowieka jest fundamentem, na którym opiera się cały jego dalszy rozwój; biologiczna słabość człowieka warunkuje kulturę ludzką. [...] W miejsce z góry określonej instynktownej akcji człowiek musi rozważyć w swym umyśle różne możliwe sposoby działania; zaczyna myśleć. Zmienia swoją rolę w przyrodzie z czysto biernej adaptacji na czynną; zaczyna wytwarzać. Wynajduje narzędzia, a opanowując w ten sposób przyrodę, coraz bardziej się od niej oddala. Zyskuje mglistą świadomość swojej odrębności – a raczej odrębności swojej grupy – tego, że nie jest tożsamy z przyrodą. Świta mu tragizm jego losu: być częścią natury, a zarazem przekraczać ją. [...]

Biblijny mit o wygnaniu człowieka z raju jest szczególnie wymownym przedstawieniem podstawowej relacji człowieka i wolności.[...] Akt nieposłuszeństwa jako akt wolności jest początkiem rozumu. Mit mówi też o dalszych następstwach pierwszego aktu wolności. Naruszona została pierwotna harmonia między człowiekiem a naturą. [...] Człowiek oddzielił się od przyrody, stając się jednostką zrobił pierwszy krok w kierunku uczłowieczenia. Dokonał pierwszego aktu wolności. Mit akcentuje spowodowane tym aktem cierpienia. Przekroczenie natury, wyobcowanie się od niej i od drugiej ludzkiej istoty sprawia, że człowiek staje nagi i zawstydzony. Jest sam i jest wolny, lecz zarazem bezsilny i przerażony. [...]

Wolność od nie jest identyczna z pozytywną wolnością, z wolnością do. Wyłanianie się człowieka z przyrody jest procesem długotrwałym; człowiek pozostaje w dużej mierze związany ze światem, z którego wyszedł [...]. Owe pierwotne więzi hamują pełny rozwój człowieka; stają na drodze rozwoju jego rozumu i zdolności krytycznych [...]. Istnieje jednak jeszcze drugi aspekt. Owo utożsamienie z przyrodą, klanem czy religią daje jednostce poczucie bezpieczeństwa. [...] Może cierpieć głód i ucisk,lecz nie cierpi najgorszej z mąk – zupełnego osamotnienia i zwątpienia.

[...] W rzeczywistości dzieje ludzkości to wieczna walka i zmaganie. Każdy krok w stronę indywiduacji przynosił ludziom nowe zagrożenie. Raz rozluźnione więzi pierwotne nie dadzą się naprawić. Nie ma powrotu do utraconego raju. Istnieje tylko jedno możliwe, twórcze rozwiązanie dla złączenia zindywidualizowanego człowieka ze światem: aktywna solidarność z wszystkimi ludźmi, spontaniczna działalność, miłość i praca, dzięki którym człowiek zjednoczy się na nowo ze światem, już nie z pomocą pierwotnych więzi, lecz jako wolna i niezależna jednostka.


Erich Fromm, Ucieczka od wolności, przeł. Olga i Andrzej Ziemilscy, Warszawa 1997, s.47–51.
Zadanie 2. (0–2)
Porównaj zawarte w tekście rozumienie egzystencji według Ericha Fromma zrozumieniem egzystencji według Jeana-Paula Sartre’a. Wskaż jedno podobieństwo oraz jedną różnicę pomiędzy tymi dwoma rozumieniami egzystencji.

Podobieństwo:
.........................
.........................

Różnica:
.........................
.........................

Tekst do zadań 1.-7.

Na podstawie tekstu i własnej wiedzy wykonaj polecenia. Nie cytuj tekstu.

Erich Fromm
Ucieczka od wolności

Egzystencja ludzka zaczyna się wtedy, kiedy niedobór działania przez instynkty przekracza pewien punkt; kiedy dostosowanie do przyrody traci charakter przymusu, a sposób działania przestaje być utrwalony w mechanizmach dziedziczenia. Innymi słowy, egzystencja ludzka i wolność są od początku nierozłączne. Słowo wolność jest użyte tu nie w sensie pozytywnym, wolność do, lecz w sensie negatywnym, wolność od, a mianowicie wolność od instynktownie zdeterminowanego działania.

Wolność w omawianym właśnie sensie jest darem dwuznacznym. Człowiek [...] brnie poprzez różnego rodzaju niebezpieczeństwa i lęki wynikłe z owego braku wyposażenia w instynkt. A jednak ta zupełna bezradność człowieka jest fundamentem, na którym opiera się cały jego dalszy rozwój; biologiczna słabość człowieka warunkuje kulturę ludzką. [...] W miejsce z góry określonej instynktownej akcji człowiek musi rozważyć w swym umyśle różne możliwe sposoby działania; zaczyna myśleć. Zmienia swoją rolę w przyrodzie z czysto biernej adaptacji na czynną; zaczyna wytwarzać. Wynajduje narzędzia, a opanowując w ten sposób przyrodę, coraz bardziej się od niej oddala. Zyskuje mglistą świadomość swojej odrębności – a raczej odrębności swojej grupy – tego, że nie jest tożsamy z przyrodą. Świta mu tragizm jego losu: być częścią natury, a zarazem przekraczać ją. [...]

Biblijny mit o wygnaniu człowieka z raju jest szczególnie wymownym przedstawieniem podstawowej relacji człowieka i wolności.[...] Akt nieposłuszeństwa jako akt wolności jest początkiem rozumu. Mit mówi też o dalszych następstwach pierwszego aktu wolności. Naruszona została pierwotna harmonia między człowiekiem a naturą. [...] Człowiek oddzielił się od przyrody, stając się jednostką zrobił pierwszy krok w kierunku uczłowieczenia. Dokonał pierwszego aktu wolności. Mit akcentuje spowodowane tym aktem cierpienia. Przekroczenie natury, wyobcowanie się od niej i od drugiej ludzkiej istoty sprawia, że człowiek staje nagi i zawstydzony. Jest sam i jest wolny, lecz zarazem bezsilny i przerażony. [...]

Wolność od nie jest identyczna z pozytywną wolnością, z wolnością do. Wyłanianie się człowieka z przyrody jest procesem długotrwałym; człowiek pozostaje w dużej mierze związany ze światem, z którego wyszedł [...]. Owe pierwotne więzi hamują pełny rozwój człowieka; stają na drodze rozwoju jego rozumu i zdolności krytycznych [...]. Istnieje jednak jeszcze drugi aspekt. Owo utożsamienie z przyrodą, klanem czy religią daje jednostce poczucie bezpieczeństwa. [...] Może cierpieć głód i ucisk,lecz nie cierpi najgorszej z mąk – zupełnego osamotnienia i zwątpienia.

[...] W rzeczywistości dzieje ludzkości to wieczna walka i zmaganie. Każdy krok w stronę indywiduacji przynosił ludziom nowe zagrożenie. Raz rozluźnione więzi pierwotne nie dadzą się naprawić. Nie ma powrotu do utraconego raju. Istnieje tylko jedno możliwe, twórcze rozwiązanie dla złączenia zindywidualizowanego człowieka ze światem: aktywna solidarność z wszystkimi ludźmi, spontaniczna działalność, miłość i praca, dzięki którym człowiek zjednoczy się na nowo ze światem, już nie z pomocą pierwotnych więzi, lecz jako wolna i niezależna jednostka.


Erich Fromm, Ucieczka od wolności, przeł. Olga i Andrzej Ziemilscy, Warszawa 1997, s.47–51.
Zadanie 3. (0–2)
Wyjaśnij, na czym polega wolność w sensie negatywnym, a na czym polega wolność w sensie pozytywnym.

Wolność w sensie negatywnym:
.........................
.........................

Wolność w sensie pozytywnym:
.........................
.........................

Tekst do zadań 1.-7.

Na podstawie tekstu i własnej wiedzy wykonaj polecenia. Nie cytuj tekstu.

Erich Fromm
Ucieczka od wolności

Egzystencja ludzka zaczyna się wtedy, kiedy niedobór działania przez instynkty przekracza pewien punkt; kiedy dostosowanie do przyrody traci charakter przymusu, a sposób działania przestaje być utrwalony w mechanizmach dziedziczenia. Innymi słowy, egzystencja ludzka i wolność są od początku nierozłączne. Słowo wolność jest użyte tu nie w sensie pozytywnym, wolność do, lecz w sensie negatywnym, wolność od, a mianowicie wolność od instynktownie zdeterminowanego działania.

Wolność w omawianym właśnie sensie jest darem dwuznacznym. Człowiek [...] brnie poprzez różnego rodzaju niebezpieczeństwa i lęki wynikłe z owego braku wyposażenia w instynkt. A jednak ta zupełna bezradność człowieka jest fundamentem, na którym opiera się cały jego dalszy rozwój; biologiczna słabość człowieka warunkuje kulturę ludzką. [...] W miejsce z góry określonej instynktownej akcji człowiek musi rozważyć w swym umyśle różne możliwe sposoby działania; zaczyna myśleć. Zmienia swoją rolę w przyrodzie z czysto biernej adaptacji na czynną; zaczyna wytwarzać. Wynajduje narzędzia, a opanowując w ten sposób przyrodę, coraz bardziej się od niej oddala. Zyskuje mglistą świadomość swojej odrębności – a raczej odrębności swojej grupy – tego, że nie jest tożsamy z przyrodą. Świta mu tragizm jego losu: być częścią natury, a zarazem przekraczać ją. [...]

Biblijny mit o wygnaniu człowieka z raju jest szczególnie wymownym przedstawieniem podstawowej relacji człowieka i wolności.[...] Akt nieposłuszeństwa jako akt wolności jest początkiem rozumu. Mit mówi też o dalszych następstwach pierwszego aktu wolności. Naruszona została pierwotna harmonia między człowiekiem a naturą. [...] Człowiek oddzielił się od przyrody, stając się jednostką zrobił pierwszy krok w kierunku uczłowieczenia. Dokonał pierwszego aktu wolności. Mit akcentuje spowodowane tym aktem cierpienia. Przekroczenie natury, wyobcowanie się od niej i od drugiej ludzkiej istoty sprawia, że człowiek staje nagi i zawstydzony. Jest sam i jest wolny, lecz zarazem bezsilny i przerażony. [...]

Wolność od nie jest identyczna z pozytywną wolnością, z wolnością do. Wyłanianie się człowieka z przyrody jest procesem długotrwałym; człowiek pozostaje w dużej mierze związany ze światem, z którego wyszedł [...]. Owe pierwotne więzi hamują pełny rozwój człowieka; stają na drodze rozwoju jego rozumu i zdolności krytycznych [...]. Istnieje jednak jeszcze drugi aspekt. Owo utożsamienie z przyrodą, klanem czy religią daje jednostce poczucie bezpieczeństwa. [...] Może cierpieć głód i ucisk,lecz nie cierpi najgorszej z mąk – zupełnego osamotnienia i zwątpienia.

[...] W rzeczywistości dzieje ludzkości to wieczna walka i zmaganie. Każdy krok w stronę indywiduacji przynosił ludziom nowe zagrożenie. Raz rozluźnione więzi pierwotne nie dadzą się naprawić. Nie ma powrotu do utraconego raju. Istnieje tylko jedno możliwe, twórcze rozwiązanie dla złączenia zindywidualizowanego człowieka ze światem: aktywna solidarność z wszystkimi ludźmi, spontaniczna działalność, miłość i praca, dzięki którym człowiek zjednoczy się na nowo ze światem, już nie z pomocą pierwotnych więzi, lecz jako wolna i niezależna jednostka.


Erich Fromm, Ucieczka od wolności, przeł. Olga i Andrzej Ziemilscy, Warszawa 1997, s.47–51.
Zadanie 4. (0–1)
Wyjaśnij sens użytego przez Ericha Fromma sformułowania, że wolność jest darem dwuznacznym

.........................
.........................

Tekst do zadań 1.-7.

Na podstawie tekstu i własnej wiedzy wykonaj polecenia. Nie cytuj tekstu.

Erich Fromm
Ucieczka od wolności

Egzystencja ludzka zaczyna się wtedy, kiedy niedobór działania przez instynkty przekracza pewien punkt; kiedy dostosowanie do przyrody traci charakter przymusu, a sposób działania przestaje być utrwalony w mechanizmach dziedziczenia. Innymi słowy, egzystencja ludzka i wolność są od początku nierozłączne. Słowo wolność jest użyte tu nie w sensie pozytywnym, wolność do, lecz w sensie negatywnym, wolność od, a mianowicie wolność od instynktownie zdeterminowanego działania.

Wolność w omawianym właśnie sensie jest darem dwuznacznym. Człowiek [...] brnie poprzez różnego rodzaju niebezpieczeństwa i lęki wynikłe z owego braku wyposażenia w instynkt. A jednak ta zupełna bezradność człowieka jest fundamentem, na którym opiera się cały jego dalszy rozwój; biologiczna słabość człowieka warunkuje kulturę ludzką. [...] W miejsce z góry określonej instynktownej akcji człowiek musi rozważyć w swym umyśle różne możliwe sposoby działania; zaczyna myśleć. Zmienia swoją rolę w przyrodzie z czysto biernej adaptacji na czynną; zaczyna wytwarzać. Wynajduje narzędzia, a opanowując w ten sposób przyrodę, coraz bardziej się od niej oddala. Zyskuje mglistą świadomość swojej odrębności – a raczej odrębności swojej grupy – tego, że nie jest tożsamy z przyrodą. Świta mu tragizm jego losu: być częścią natury, a zarazem przekraczać ją. [...]

Biblijny mit o wygnaniu człowieka z raju jest szczególnie wymownym przedstawieniem podstawowej relacji człowieka i wolności.[...] Akt nieposłuszeństwa jako akt wolności jest początkiem rozumu. Mit mówi też o dalszych następstwach pierwszego aktu wolności. Naruszona została pierwotna harmonia między człowiekiem a naturą. [...] Człowiek oddzielił się od przyrody, stając się jednostką zrobił pierwszy krok w kierunku uczłowieczenia. Dokonał pierwszego aktu wolności. Mit akcentuje spowodowane tym aktem cierpienia. Przekroczenie natury, wyobcowanie się od niej i od drugiej ludzkiej istoty sprawia, że człowiek staje nagi i zawstydzony. Jest sam i jest wolny, lecz zarazem bezsilny i przerażony. [...]

Wolność od nie jest identyczna z pozytywną wolnością, z wolnością do. Wyłanianie się człowieka z przyrody jest procesem długotrwałym; człowiek pozostaje w dużej mierze związany ze światem, z którego wyszedł [...]. Owe pierwotne więzi hamują pełny rozwój człowieka; stają na drodze rozwoju jego rozumu i zdolności krytycznych [...]. Istnieje jednak jeszcze drugi aspekt. Owo utożsamienie z przyrodą, klanem czy religią daje jednostce poczucie bezpieczeństwa. [...] Może cierpieć głód i ucisk,lecz nie cierpi najgorszej z mąk – zupełnego osamotnienia i zwątpienia.

[...] W rzeczywistości dzieje ludzkości to wieczna walka i zmaganie. Każdy krok w stronę indywiduacji przynosił ludziom nowe zagrożenie. Raz rozluźnione więzi pierwotne nie dadzą się naprawić. Nie ma powrotu do utraconego raju. Istnieje tylko jedno możliwe, twórcze rozwiązanie dla złączenia zindywidualizowanego człowieka ze światem: aktywna solidarność z wszystkimi ludźmi, spontaniczna działalność, miłość i praca, dzięki którym człowiek zjednoczy się na nowo ze światem, już nie z pomocą pierwotnych więzi, lecz jako wolna i niezależna jednostka.


Erich Fromm, Ucieczka od wolności, przeł. Olga i Andrzej Ziemilscy, Warszawa 1997, s.47–51.
Zadanie 5. (0–1)
Wyjaśnij, dlaczego według Ericha Fromma „biologiczna słabość człowieka warunkuje kulturę ludzką”.

.........................
.........................

Tekst do zadań 1.-7.

Na podstawie tekstu i własnej wiedzy wykonaj polecenia. Nie cytuj tekstu.

Erich Fromm
Ucieczka od wolności

Egzystencja ludzka zaczyna się wtedy, kiedy niedobór działania przez instynkty przekracza pewien punkt; kiedy dostosowanie do przyrody traci charakter przymusu, a sposób działania przestaje być utrwalony w mechanizmach dziedziczenia. Innymi słowy, egzystencja ludzka i wolność są od początku nierozłączne. Słowo wolność jest użyte tu nie w sensie pozytywnym, wolność do, lecz w sensie negatywnym, wolność od, a mianowicie wolność od instynktownie zdeterminowanego działania.

Wolność w omawianym właśnie sensie jest darem dwuznacznym. Człowiek [...] brnie poprzez różnego rodzaju niebezpieczeństwa i lęki wynikłe z owego braku wyposażenia w instynkt. A jednak ta zupełna bezradność człowieka jest fundamentem, na którym opiera się cały jego dalszy rozwój; biologiczna słabość człowieka warunkuje kulturę ludzką. [...] W miejsce z góry określonej instynktownej akcji człowiek musi rozważyć w swym umyśle różne możliwe sposoby działania; zaczyna myśleć. Zmienia swoją rolę w przyrodzie z czysto biernej adaptacji na czynną; zaczyna wytwarzać. Wynajduje narzędzia, a opanowując w ten sposób przyrodę, coraz bardziej się od niej oddala. Zyskuje mglistą świadomość swojej odrębności – a raczej odrębności swojej grupy – tego, że nie jest tożsamy z przyrodą. Świta mu tragizm jego losu: być częścią natury, a zarazem przekraczać ją. [...]

Biblijny mit o wygnaniu człowieka z raju jest szczególnie wymownym przedstawieniem podstawowej relacji człowieka i wolności.[...] Akt nieposłuszeństwa jako akt wolności jest początkiem rozumu. Mit mówi też o dalszych następstwach pierwszego aktu wolności. Naruszona została pierwotna harmonia między człowiekiem a naturą. [...] Człowiek oddzielił się od przyrody, stając się jednostką zrobił pierwszy krok w kierunku uczłowieczenia. Dokonał pierwszego aktu wolności. Mit akcentuje spowodowane tym aktem cierpienia. Przekroczenie natury, wyobcowanie się od niej i od drugiej ludzkiej istoty sprawia, że człowiek staje nagi i zawstydzony. Jest sam i jest wolny, lecz zarazem bezsilny i przerażony. [...]

Wolność od nie jest identyczna z pozytywną wolnością, z wolnością do. Wyłanianie się człowieka z przyrody jest procesem długotrwałym; człowiek pozostaje w dużej mierze związany ze światem, z którego wyszedł [...]. Owe pierwotne więzi hamują pełny rozwój człowieka; stają na drodze rozwoju jego rozumu i zdolności krytycznych [...]. Istnieje jednak jeszcze drugi aspekt. Owo utożsamienie z przyrodą, klanem czy religią daje jednostce poczucie bezpieczeństwa. [...] Może cierpieć głód i ucisk,lecz nie cierpi najgorszej z mąk – zupełnego osamotnienia i zwątpienia.

[...] W rzeczywistości dzieje ludzkości to wieczna walka i zmaganie. Każdy krok w stronę indywiduacji przynosił ludziom nowe zagrożenie. Raz rozluźnione więzi pierwotne nie dadzą się naprawić. Nie ma powrotu do utraconego raju. Istnieje tylko jedno możliwe, twórcze rozwiązanie dla złączenia zindywidualizowanego człowieka ze światem: aktywna solidarność z wszystkimi ludźmi, spontaniczna działalność, miłość i praca, dzięki którym człowiek zjednoczy się na nowo ze światem, już nie z pomocą pierwotnych więzi, lecz jako wolna i niezależna jednostka.


Erich Fromm, Ucieczka od wolności, przeł. Olga i Andrzej Ziemilscy, Warszawa 1997, s.47–51.
Zadanie 6. (0–1)
Przedstaw podstawową funkcję kultury w ujęciu Zygmunta Freuda.

.........................
.........................

Tekst do zadań 1.-7.

Na podstawie tekstu i własnej wiedzy wykonaj polecenia. Nie cytuj tekstu.

Erich Fromm
Ucieczka od wolności

Egzystencja ludzka zaczyna się wtedy, kiedy niedobór działania przez instynkty przekracza pewien punkt; kiedy dostosowanie do przyrody traci charakter przymusu, a sposób działania przestaje być utrwalony w mechanizmach dziedziczenia. Innymi słowy, egzystencja ludzka i wolność są od początku nierozłączne. Słowo wolność jest użyte tu nie w sensie pozytywnym, wolność do, lecz w sensie negatywnym, wolność od, a mianowicie wolność od instynktownie zdeterminowanego działania.

Wolność w omawianym właśnie sensie jest darem dwuznacznym. Człowiek [...] brnie poprzez różnego rodzaju niebezpieczeństwa i lęki wynikłe z owego braku wyposażenia w instynkt. A jednak ta zupełna bezradność człowieka jest fundamentem, na którym opiera się cały jego dalszy rozwój; biologiczna słabość człowieka warunkuje kulturę ludzką. [...] W miejsce z góry określonej instynktownej akcji człowiek musi rozważyć w swym umyśle różne możliwe sposoby działania; zaczyna myśleć. Zmienia swoją rolę w przyrodzie z czysto biernej adaptacji na czynną; zaczyna wytwarzać. Wynajduje narzędzia, a opanowując w ten sposób przyrodę, coraz bardziej się od niej oddala. Zyskuje mglistą świadomość swojej odrębności – a raczej odrębności swojej grupy – tego, że nie jest tożsamy z przyrodą. Świta mu tragizm jego losu: być częścią natury, a zarazem przekraczać ją. [...]

Biblijny mit o wygnaniu człowieka z raju jest szczególnie wymownym przedstawieniem podstawowej relacji człowieka i wolności.[...] Akt nieposłuszeństwa jako akt wolności jest początkiem rozumu. Mit mówi też o dalszych następstwach pierwszego aktu wolności. Naruszona została pierwotna harmonia między człowiekiem a naturą. [...] Człowiek oddzielił się od przyrody, stając się jednostką zrobił pierwszy krok w kierunku uczłowieczenia. Dokonał pierwszego aktu wolności. Mit akcentuje spowodowane tym aktem cierpienia. Przekroczenie natury, wyobcowanie się od niej i od drugiej ludzkiej istoty sprawia, że człowiek staje nagi i zawstydzony. Jest sam i jest wolny, lecz zarazem bezsilny i przerażony. [...]

Wolność od nie jest identyczna z pozytywną wolnością, z wolnością do. Wyłanianie się człowieka z przyrody jest procesem długotrwałym; człowiek pozostaje w dużej mierze związany ze światem, z którego wyszedł [...]. Owe pierwotne więzi hamują pełny rozwój człowieka; stają na drodze rozwoju jego rozumu i zdolności krytycznych [...]. Istnieje jednak jeszcze drugi aspekt. Owo utożsamienie z przyrodą, klanem czy religią daje jednostce poczucie bezpieczeństwa. [...] Może cierpieć głód i ucisk,lecz nie cierpi najgorszej z mąk – zupełnego osamotnienia i zwątpienia.

[...] W rzeczywistości dzieje ludzkości to wieczna walka i zmaganie. Każdy krok w stronę indywiduacji przynosił ludziom nowe zagrożenie. Raz rozluźnione więzi pierwotne nie dadzą się naprawić. Nie ma powrotu do utraconego raju. Istnieje tylko jedno możliwe, twórcze rozwiązanie dla złączenia zindywidualizowanego człowieka ze światem: aktywna solidarność z wszystkimi ludźmi, spontaniczna działalność, miłość i praca, dzięki którym człowiek zjednoczy się na nowo ze światem, już nie z pomocą pierwotnych więzi, lecz jako wolna i niezależna jednostka.


Erich Fromm, Ucieczka od wolności, przeł. Olga i Andrzej Ziemilscy, Warszawa 1997, s.47–51.
Zadanie 7. (0–3)
Wyjaśnij, co głosi dualizm psychofizyczny. Czy jest on konsekwencją stwierdzenia Fromma, że do losu człowieka należy być częścią natury, a zarazem przekraczać ją? Odpowiedz na pytanie i podaj uzasadnienie swojej odpowiedzi.


Definicja dualizmu psychologicznego:
.........................
.........................

Odpowiedź na pytanie:
.........................

Uzasadnienie odpowiedzi:
.........................
.........................
Zadanie 8. (0–2)
a) Spośród podanych A–D wybierz kierunek filozoficzny, dla którego charakterystyczne są rozważania na temat egzystencji człowieka.
b) Do kierunku wybranego w podpunkcie a) dobierz jego przedstawicielispośród podanych A–G.
Zadanie 9. (0–2)
Wyjaśnij, jak rozumieli czas i przestrzeń Izaak Newton oraz Immanuel Kant.

Koncepcja Izaaka Newtona:
.........................
.........................

Koncepcja Immanuela Kanta:
.........................
.........................
Zadanie 10. (0–1)
Podaj treść zasady racji dostatecznej G.W. Leibniza.

.........................
.........................
Zadanie 11. (0–2)
Uzupełnij tabelę dotyczącą sporu o uniwersalia.

Nazwa kierunku filozoficznego

Teza

Przedstawiciel



Platon

Umiarkowany realizm pojęciowy




Istnieją nazwy ogólne, ale w żaden sposób nie istnieją pozajęzykowe i pozaumysłowe przedmioty ogólne.


Zadanie 12. (0–1)
Z poniższych określeń Boga wybierz to, którym posługiwał się św. Anzelm z Canterbury w swoim dowodzie zawartym w Proslogionie.
Zadanie 13. (0–1)
Wyjaśnij, czym jest Lewiatan według Thomasa Hobbesa.

.........................
.........................
Zadanie 14. (0–1)
Thomas Hobbes jest reprezentantem teorii umowy społecznej. Spośród wymienionych poniżej filozofów zaznacz tych, którzy reprezentowali tę teorię.
Zadanie 15. (0–2)
Przeczytaj poniższy ciąg definicji.

Człowiek jest to istota społeczna. Istota społeczna jest to istota żyjąca w społeczeństwie. Istota żyjąca w społeczeństwie jest to człowiek lub inne zwierzę stadne.

a) Nazwij błąd logiczny występujący w powyższym ciągu definicji.
.........................
.........................

b) Wyjaśnij, na czym polega nazwany błąd.
.........................
.........................
Zadanie 16. (0–2)
Wiedząc, iż formalnie poprawne wnioskowanie dedukcyjne to takie, w którym koniecznie jest tak, że jeżeli wszystkie przesłanki są prawdziwe, to prawdziwy jest również wniosek, oceń prawdziwość poniższych twierdzeń.

W formalnie poprawnym wnioskowaniu dedukcyjnym,
1. jeżeli każda przesłanka jest prawdziwa, to wniosek jest prawdziwy.
2. jeżeli wniosek jest fałszywy, to przynajmniej jedna przesłanka jest fałszywa.
3. jeżeli przynajmniej jedna przesłanka jest fałszywa, to wniosek jest fałszywy.
4. jeżeli wniosek jest fałszywy, to każda przesłanka jest fałszywa.
Zadanie 17. (0–25)
Napisz wypracowanie na jeden z poniższychtematów.

Temat 1.
Według G.W. Leibniza „żyjemy w najlepszym z możliwych światów”. Czy zgadzasz się z tym twierdzeniem? Rozważ problem i uzasadnij swoje stanowisko, odwołując się do wybranych przez siebie poglądów filozoficznych. Twoja praca powinna liczyć co najmniej 250 słów.


Temat 2.
Na portyku świątyni w Delfach widnieje napis: „Poznaj samego siebie”. Czy poznanie samego siebie jest warunkiem osiągnięcia szczęścia? Rozważ problem i uzasadnij swoje stanowisko, odwołując się do wybranych przez siebie poglądów filozoficznych. Twoja praca powinna liczyć co najmniej 250 słów.
Wypracowanie

na temat nr .........................

........................
.........................





Rekrutacja na studia wg przedmiotów zdawanych na maturze


Wyszukaj kierunki studiów i uczelnie, w których brany jest pod uwagę tylko 1 przedmiot zdawany na maturze na poziomie podstawowym (często uczelnie dają do wyboru kilka przedmiotów a wybieramy z nich jeden):

Przykłady:

kierunki studiów po maturze z WOS


Poniżej podajemy wybrane linki do kierunki studiów na uczelniach, w których są brane pod uwagę wyniki tylko z dwóch przedmiotów zdawanych na maturze na poziomie podstawowym
(często uczelnie dają wyboru więcej przedmiotów a wybieramy z nich dwa):

Przykłady:

kierunki po maturze z polskiego i matematyki
kierunki po maturze z polskiego i angielskiego
kierunki po maturze z polskiego i historii
kierunki po maturze z polskiego i wiedzy o społeczeństwie

kierunki po maturze z matematyki i angielskiego
kierunki po maturze z matematyki i fizyki
kierunki po maturze z matematyki i chemii
kierunki po maturze z matematyki i informatyki

kierunki po maturze z biologii i chemii
kierunki po maturze z biologii i
angielskiego
kierunki po maturze z chemii i angielskiego
kierunki po maturze z biologii i geografii
kierunki po maturze z chemii i geografii
Polityka Prywatności